Midden-Azië en Europa 1969 (2).

oor de Indiaas- Pakistaanse grens stond een lange rij auto's, waaronder een konvooi van Landrovers met ijzeren vangwerk voor de bumpers, beladen met water en benzinekannen. "'n Beetje overdreven in dit deel van de wereld", zei Henny en nam 'n slok uit de bidon, de enige watervoorraad, die wij meedroegen.
De douaneambtenaar zat onder een linnen afdak buiten, stapels paspoorten voor zich. "Kom hier vriend" wenkte hij ons, "leuk dat jullie fietsen"! Klats, stempel in 't paspoort. Een wenk naar een ijverige ambtenaar, die de fietstassen wilde kontroleren. "Laat maar, niet nodig". Klats, nog een stempel.
"Vrienden goede reis." Uren later reden de Landrovers ons voorbij!
Of we de grens naar Pakistan over konden, was onze bange vraag geweest, al die weken dat we door India fietsten. Door de schermutselingen waar we in Bangla Desh (toen nog Oost-Pakistan) al zo'n last van hadden, was ook de situatie in West-Pakistan zeer onstabiel. De lokale kranten hielden ons op de hoogte, kort voor we de grens naderden kwam een generaal aan de macht die de staat van beleg instelde. Alles werd weer rustig. De konsekwentie was wel dat slapen in een dakbungalow praktisch onmogelijk werd. "No, sir, gereserveerd voor militairen".
In Rawalpindi lukte het niet om onderdak te vinden. Een dikke politieman, met bolle wangen en een brillatineglans op z'n haar ontfermde zich over ons. "Vriend" zei hij en Henny moest zich de omarming maar laten aanleunen. "Ik weet wel wat" en hij kreeg het voor elkaar, dat we op het station konden slapen. Voor treinreizigers waren daar kamertjes, hokjes eigenlijk, houten schuttinkjes, open van boven, maar met bed en deur. 'n Andere ambtenaar, PTT-er, klopte aan, trotse bezitter van een racefiets, iets uitzonderlijks daar.
"Onderdelen? Nee, die kun je hier niet krijgen, maar ik zal jullie wel een goede fietsenmaker wijzen". De losschietende nippels van onze versnellingskabels werden tot nooit meer los gaan gesoldeerd. Vindingrijkheid en kundigheid lossen hier het onderdelenprobleem op! 'n Kopje thee erbij voor de gezelligheid en als loon alleen maar de eer.
Dertig kilometer fiets ik elke dag naar mijn werk en 30 terug" verklaarde een andere fietser die een heel eind met ons opreed. We hadden stomverbaasd naar z'n voortandwiel van enorme afmetingen gevraagd. "Heb ik speciaal laten maken", zei hij trots, "dan schiet je beter op".
In India waren wijzelf of onze fietsen het voorwerp van nieuwsgierigheid en belangstelling, hier in Pakistan bleven de mannen als aan de grond staan: starend naar mij. In plaats van mijn lange broek die ik ergens verloren had, droeg ik mijn pyamabroek maar onder mijn jurk om iets meer bedekt te zijn.
Zo snel mogelijk bij de kleermaker een broekpak in 's lands stijl laten maken; 't mocht niet baten, vervolgen bleven ze, die vreemde zwarte starende ogen. 'n Zwarte sluier met kijkgaatjes erin - waaronder alle vrouwen hier schuil gingen - ging mij te ver. Soms werd het me te veel, dan ging Henny als 'n stormram op de menigte in en schoof ze een eindje opzij, of ik greep mijn bidon en gooide de dichtst bijzijnde met water, een schamele nabootsing trouwens van een theehuiseigenaar die het publiek met emmers vol water op een afstand probeerde te houden.
Door een brede rotskloof stroomde, diep beneden ons, de grote Indus rivier. De naam alleen al fascineerde ons door de betekenis van de grote kulturen, die aan haar oevers, duizenden jaren terug, bloeiden. Op een klein, uitstekend platform, genoot ik van het uitzicht en Henny wilde mij kieken. Gelijk een heel tumult, roepende militairen kwamen toelopen, druk wijzend en boos kijkend. Nu wisten wij wel dat vanwege de staat van beleg op veel plaatsen niet gefotografeerd mocht worden, zeker niet zo vlakbij een brug, snel borg Henny zijn toestel weg.