Fietsend en kamperend door Cuba (8)
Oudere tips.

"Buen viaje".

Aanreizen:
Martinair vliegt eenmaal per week naar Varadero- Ciego de Ávila. Er zijn meerdere maatschappijen die naar Havanna vliegen. Wil je meer in het zuid-oosten fietsen, dan kun je ook naar Holguin vliegen.
De prijzen variëren nogal, van f 800 tot 1500, een kwestie van goed rondkijken bij diverse reisbureau's.
Er is geen aparte vrachtprijs voor fietsen, je moet f 31 per kilo overgewicht betalen, dus zo licht mogelijk reizen. Een fiets in een kist kwam beschadigd aan, de onze in alleen plastic en schuimrubber was in orde.

Beste reistijd:
Van mei tot september is de warmste tijd, vanaf juni de regentijd. Van november tot april is het iets koeler en droog, dus het beste om te fietsen. Na de regentijd is het mooi groen, in feb-mrt-april oogt de natuur vaak erg droog.

Reisdocumenten en geld:
Voor Cuba is een toeristenkaart nodig, die bij het boeken van het ticket meebesteld kan worden bij een reisbureau. Officieel moet je 2 à 3 nachten in een dollarhotel boeken, maar van andere fietsers hebben we gehoord dat die ook zonder deze boeking het land in konden. De kans bestaat echter bij controle, dat je dan een peperduur hotel toegewezen krijgt. De toeristenkaart is ook bij de Cubaanse Ambassade verkrijgbaar.
Het gemakkelijkst is om US dollars in kleine coupures mee te nemen. Dat hoeft niet eens zo'n gigantisch bedrag te zijn, want als fietser zul je vaak met peso's betalen en dan is alles erg goedkoop. De prijzen in dollarwinkels zijn vergelijkbaar met Nederlandse prijzen, of duurder.

We waren altijd welkom om te kamperen bij een staatsboerderij.

Travellercheques mogen niet door een Amerikaanse bank uitgeschreven zijn, die worden er niet geaccepteerd vanwege de Amerikaanse handelsblokkade. Voor creditcards geldt dit ook. Bij het inwisselen van travellercheques wordt commissie gevraagd, ook als je er dollars voor neemt. Peso's zijn te krijgen bij Cadeca banken, die in grotere plaatsjes een kantoor hebben. Werken snel en correct, 20 peso voor een dollar (maart 2000). Bij de chopies (dollarwinkels) staan soms geldwisselaars, die de Cubanen van dollars voorzien, zij moeten er 23 peso voor betalen. De wisselaars willen graag andersom wisselen, ook gewoon voor 20 peso. Verwar de peso niet met de convertibele peso, die even duur is als de dollar en ook in dollarwinkels gebruikt wordt, officieel ook teruggewisseld kan worden.

Vaccinaties en Gezondheid:
Er zijn geen inentingen verplicht. Cuba heeft een redelijk goede basisgezondheidszorg en voldoende hygiene, er is weinig kans op enge ziektes. De muggen dragen geen malaria, er zijn geen giftige slangen.
Tot in het kleinste dorpje is er een kliniekje. Apotheken zijn in grotere plaatsen en ogen zeer nostalgisch, maar je kunt de basismedicijnen beter zelf meenemen.
Sommige reisgidsen raden kraanwater af, er zijn echter overal watertorens en wij hebben het zonder problemen altijd gedronken.

Overnachten:
De grote toeristenhotels zijn alleen in toeristisch belangrijke plekken en beginnen bij 50 dollar voor een tweepersoonskamer. Goedkoper is het om bij mensen privé te overnachten, de kamers worden meestal op straat al aangeboden en liggen tussen de 10 en 20 dollar, zo leer je ook de mensen een beetje kennen. Soms staat men zelfs zijn hele huis af en is er dus kookgelegenheid; soms alleen maar een kamer. In niet toeristische plaatsen moet je zelf op zoek, te herkennen aan het blauwe dakje naast de deur. Handiger is het om een fietsricksjarijder te vragen je erheen te brengen.
Er zijn wel campings, maar de meeste zijn een "campismo popular" en alleen voor Cubanen, je loopt er bovendien de kans op zondag getrakteerd te worden op toespraken van Fidel uit tetterende luidsprekers. De campings voor buitenlanders zijn voorzien van bungalowtjes en varieren van 15 tot 45 dollar, in geen van beide kan er gekampeerd worden. De tent opzetten is het handigst bij de grote veeteeltbedrijven, die hebben ruimte en water. De mensen in dorpjes vinden het ook leuk als je bij hen kampeert, maar je bent wel de hele avond in gesprek. Er is weinig plek om wild te kamperen, helaas aan de kust ook maar zelden.

De mobiele staats-kioks-wagens waren ontworpen om niet aantrekkelijk te zijn en verkochten alleen rum en piepkleine kopjes drap.

Eten en drinken:
Als fietser zul je niet veel restaurants tegenkomen. In steden zijn ze in dollars of ze hebben een extra menulijst in dollars voor toeristen. De pesorestaurantjes die we gezien hebben bieden buiten het nationale gerecht : Moros y Cristianos (rijst met zwarte bonen) niet veel. Vaak zelf koken dus.
Ondanks dat de dollarwinkels b.v. Caracol voor Cubanen veel te bieden hebben, is er voor fietsers niet zoveel, produkten als maccaroni, boter, margarine of olie en wat blikspul zijn alleen hier verkrijgbaar en je moet er vaak nog voor in de rij staan ook. Grotere plaatsjes hebben een mercado, waar groente en fruit van het seizoen voor peso's te koop zijn. Rijst soms ook en de zwarte bonen. Als alternatief voor de dure dollartomatenpuree zijn er bierflesjes met eigenbereide tomatensaus te krijgen.
Het brood voor de Cubanen, kleine stevige broodjes, is op de bon, maar zijn bij de kioskjes vaak besmeerd te koop. Het vrij verkrijgbare brood, soms voor dollars, soms voor peso's, is een soort stokbrood, veel lucht en weinig vullend. De door de mensen gebakken pizza'tjes zijn dan een veel steviger maal.
Batido's zijn een drank van gepureerd fruit en erg lekker, meestal wordt er echter gewoon sinaasappelsap geschonken en nog vaker is de refresca een verdund siroopje. Guarapa is uitgeperst suikerrietsap, een betere energie- en mineralendrank kun je je niet wensen. Of er koffie aan huis verkocht wordt zie je direct aan de thermosfles op het tafeltje, gedronken uit minuskule kopjes, maar voor een stuiver het stuk kun je je natuurlijk vaker laten inschenken. Thee heb ik in heel Cuba niet kunnen vinden, pas op de laatste dag in een chopie in Varadero.
Gas-cartouches zijn niet verkrijgbaar. Benzine bij een dollarpomp, is er geen, dan geven ze bij een pesopomp dat halve litertje meestal wel zo. Spiritus is er wel, maar je moet er naar vragen.

Kaarten:
Mapa de Carreteras de Cuba 1:1.000.000 Cartografisch niet de mooiste, maar redelijk betrouwbaar en de meest gedetaillerde die verkrijgbaar is. Adres: Geocuba / Calle Loma y 39/ Nueva Vedado (Havanna).
Freytag&Berndt , Cuba 1:1.250.000. Oogt beter maar is minder gedetaillerd.
Hildebrandts Urlaubskarte, Cuba, 1:1.000.000. Karto+ Graphik, Schönbergerweg 15-17, 60488 Frankfurt/M

Het ideaal voor een fietersbond: prachtige stadjes bijna zonder autoverkeer, maar met fietstaxi's.

Reisgidsen:
Expert Cuba. Uitgeverij van Reemst. Veel informatie en heel recent, mooie layout
Lonely Planet Cuba. Uitgebreide informatie, vaak te mooi beschreven.
Trotter, Cuba. Uitgeverij Lannoo.

Communicatie
Post doet er ongeveer een maand over, telefoneren is slecht(nagalm) en razend duur, wel zijn er kaarttelefoons. Cybershops zijn er nog niet.

Adressen:
Cubaans Verkeersbureau Visseringlaan 24, 2288 ER Rijswijk; 070-3193452
Cubaans Verkeersbureah Egelenburg 75, 1081 GJ Amsterdam; 020-6429145

Wegennet:
Er zijn een paar stukken autoweg, waar fietsers in het algemeen op zijn toegelaten. Deze zijn 6 baans en daardoor wel rustiger, maar veel te breed om mooi te fietsen, gaan bovendien om de plaatsjes heen, dus ook nogal saai. De gewone wegen zijn smal en met veel lokaal verkeer, voor Europese begrippen misschien niet razend druk, voor aangenaam fietsen wel. Het wegennet is niet erg uitgebouwd, je belandt daarbuiten al gauw op zandwegen zonder bewegwijzeringen, alleen te vinden met veel vragen.

Materiaal:
Door de economische blokkade zijn er geen onderdelen te krijgen, zelfs geen laselectroden, er kan dus ook niets aan elkaar gelast worden.
Wij waren blij dat we banden hadden die niet kapot gingen en niet lek reden, zelfs niet in zand met doornen!! Nelly fietst nu al 40.000 km met dezelfde Dutch Perfect banden zonder één lek. Voor ons bijna niet te geloven na alle trammelant voordien met andere banden.
Graag wat meer info over privé overnachtingsadressen, kijk dan op: www.cubaparticular.com