De Kanalen route

Algemeen.

Overal langs onze route staan grote velden koolzaad in bloei, felgeel als de zon erop schijnt.

Inleiding.
800 Kilometer langs kanalen, van de Nederlandse tot aan de Poolse grens, dwars door Duitsland is een van de rustgevendste en ontspannen fietstochten die je in Europa kunt maken.
In tegenstelling tot Nederland liggen er in Duitsland zelden wegen langs een kanaal en is het er buitengewoon rustig fietsen. Smalle onverharde onderhoudspaadjes voeren meestal vlak langs het water, maar ook verharde fietspaden, die deel zijn van routes, zoals langs het Dortmund Ems kanaal. Deze route wil nog wel eens van de waterkant wijken.
De bruggen zijn de enige plaatsen, waar gemotoriseerd verkeer hoor- en zichtbaar is. Scheepvaart is er op de grotere kanalen wel, maar de boten pruttelen rustig voort in een lager tempo dan de fiets. Opvallend zijn de vele Nedelandse schepen, daarnaast uiteraard veel Duitse, maar ook Poolse en Tsjechische.
De industrie, die door de schepen milieuvriendelijk bevoorraad wordt, vormt met een enkele haven het enige obstakel op deze recht toe recht aan fietswegen. Dan is het soms nodig om van oever te wisselen, wat door de hooggelegen bruggen een kort steil klimmetje met zich mee brengt in de overigens helemaal vlakke tocht. Paden liggen vaak aan beide kanten en zijn soms even goed, zodat je kunt kiezen tussen de zon- of schaduwkant. Door de vele bruggen is het wisselen gemakkelijk.
Hoewel alles grotendeels onverhard is, zijn de paden meestal uitstekend te befietsen, maar zwaarder dan asfalt. Opgedroogde sporen geven wel de indruk dat sommige stukken in natte periodes modderig (leem) kunnen zijn. De meeste paden zijn bij (erg) nat weer ook uitstekend te fietsen, alleen fietsen ze nóg zwaarder dan als ze droog zijn.
Een kaart is nauwelijks nodig, ontspannen fiets je tussen water en bosjes, die het kanaal omzomen. Akkers en natuurgebieden liggen terzijde en dorpen manifesteren zich slechts met een kerktoren die boven de bomen uitsteekt. Dat er een plaats in de buurt is, bemerk je doordat er opeens banken bij het kanaal staan en de paden beter zijn.
Delen van het kanaal hebben ijzeren oeverversteviging, onmogelijk voor dieren om er tegenop te komen, hier heeft het WSA hekken geplaatst, zodat ze niet in het water kunnen komen. Deze "Wildschutzzaune" hebben "Wildschutztore", die je gemakkelijk kunt openen en achter je moet sluiten. Dit is vooral tussen Braunschweig en Wolfsburg.
Het Mittellandkanaal gaat langs grote steden zoals Hannover en Braunschweig en brengen wat meer joggers, fietsers en hondenuitlaters op het pad. Scholieren genieten ook van de waterkant door er te zonnen, huiswerk te maken of zelfs te zwemmen. Uiteraard is het verkeer over de bruggen wat drukker en de industrie aan het kanaal wat groter, maar je fietst er toch relatief ongestoord voorbij. Alleen door Wolfsburg, de stad van Volkswagen, gaat het kanaal dwars door, maar kun je met enig gezoek wel aan het water blijven.
De waarden van Gasthöfe in de buurt zijn zo slim om bordjes langs het kanaal te plaatsen: "Gut bürgerliche Küche" of frisse biertjes adverterend. Logies bieden sommige ook. Om inkopen te doen moet je het kanaal verlaten, we noemen de weinige mogelijkheden dichtbij dan ook. Campings staan niet aangegeven en worden daarom in onze beschrijving vermeld.
Hoewel wild kamperen officieel verboden is in Duitsland, is het af en toe niet onmogelijk vlak bij het kanaal te kamperen omdat je ver van wegen en bewoning zit. De boswallen zijn dikwijls zo breed dat je er in kunt kamperen zonder gezien te worden.
De beschreven route omvat 8 resp. 7 kanalen, die allen in verbinding staan met elkaar.
Bij Coevorden start je langs het Picardiekanaal, dat uitkomt in het Süd-Nord kanaal. Dit mondt in Nordhorn in het Ems-Vechte kanaal. Bij Almelo begin je aan het Almelo-Nordhornkanaal, dat uitmondt in Nordhorn via een Verbindingskanaal in het Ems-Vechte kanaal, welke dan dichtbij Lingen weer in het grotere Dortmund-Ems kanaal komt. Bij Rheine in de buurt begint bij de "nasse Dreieck" het Mittelland kanaal, dat met zijn 325 km het langste van alle kanalen in Duitsland is. Het eindigt met een groot sluizencomplex in de buurt van Maagdenburg, waar het dan verder gaat als het Elbe-Havel kanaal tot het stadje Burg. Hier houdt het fietsen langs kanalen voorlopig op.
Men is bezig de huidige kanalen vanaf daar uit te breiden (en dan met de paden ernaast). Bestaande waterwegen hebben nauwelijks of geen mogelijkheden om langs te fietsen. Geen paden, dicht gegroeid, overal zijkanalen of meertje zonder bruggen. Pas het laatste stuk van Liebenwalde naar de Oder kun je weer prachtig langs het Finowkanaal fietsen (en de Oder Havel Radweg volgen).
Als je na al dat moois geen zin of tijd hebt om weer terug te fietsen, kun je in Duitsland heel goedkoop per trein tot aan de Nederlands grens reizen met het Wochenendticket. Zoals de naam zegt is dit alleen in het weekend geldig en niet in de IC treinen, maar gemakkelijker om de fiets mee te nemen daar je in de regionale treinen niet voor de fiets reserveren hoeft.

Mittellandkanal: als er een bord staat van verboden voor allerlei soorten verkeer en er is een onderbord bij van "Fußgänger und Radfahrer frei auf eigener Gefahr", dan ben je er bijna zeker van dat je erlangs kunt fietsen (tenzij er Bauarbeiten zijn). We hebben de diverse Baustellen niet genoemd, omdat je er als fietser vaak langs kunt en omdat die meestal binnen een jaar gereed zijn. Mocht er toch een hek staan, probeer een lokale fietser te vragen naar de mogelijkheden.

Gebruikte afkortingen:
Fb	=	Fietsbordje: een vierkant bordje op een paal met een groen fietsje (in Sachsen-Anhalt soms rood) en een groen pijltje. Deze bordjes vormen de verbinding tussen de fietswegwijzers.
Fww	=	Fietswegwijzers: langwerpige bordjes met plaatsnamen en kilometers in groene tekst (soms in rood, zoals in Nederland) op paal. Geven meestal de meest plezierige fietsweg naar de genoemde plaats aan.
NdK	=	Noordkant van een kanaal, gemiddeld genomen (dus niet rekening houdend met een bocht).
ZdK	=	Zuidkant van een kanaal, zie boven.
Worden gebruikt bij het PCK, VEK, MLK, EHK en FNK
WtK	=	Westkant van een kanaal, gemiddeld genomen
OtK	=	Oostkant van een kanaal, gemiddeld genomen
Worden gebruikt bij het SNK en DEK
PCK	=	Picardiekanal: Coevorden - Georgsdorf
SNK	=	Süd-Nordkanal: Georgsdorf - Nordhorn
VEK	=	Vechte-Emskanal: Nordhorn - Lingen
DEK	=	Dortmund-Emskanal: Lingen - Rheine
MLK	=	Mittellandkanal: Rheine - Magdeburg
EHK	=	Elbe-Havelkanal: Magdebrug - Burg
FNK	=	Finowkanal: Liebenwalde - Niederfinow
NSG	=	Naturschutzgebiet

Gebruikte kaarten en info:
Aldi: Aktiv-Regional, Radwanderkarte, 1 : 100.000 (zijn deze niet meer te krijgen, dan)
ADFC kaarten 1:150.000 www.adfc.de. In Duitsland in boekenwinkels te verkrijgen.
Deutsche Rad-Tourenkarte van Carto Travel Verlag, schaal 1 : 100.000 www.cartotravel.de > Shop > Ravenstein enz. > Radkarten > Deutsche Radtourenkarte.
Website van het Wasser- und Schifffahrtsverwaltung des Bundes (Rijkswaterstaat op z'n Nederlands), veel info over alle kanalen in Duitsland WSV